[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Larry Niven

Niedługo przed końcem

Pewnego razu barbarzyńca walczył z czarodziejem.

   W tamtych czasach takie bitwy zdarzały się często. Między barbarzyńcami a czarnoksiężnikami istnieje jakaś naturalna antypatia, tak jak między kotami a ptaszkami lub szczurami i ludźmi. Zwykle barbarzyńca przegrywał i średni poziom ludzkiej inteligencji podnosił się o ułamek procenta. Czasem barbarzyńca wygrywał - i znów ludzkość tylko na tym zyskiwała; bo czarodziej, który nie może sobie poradzić z jednym nędznym barbarzyńcą zakała z szacownego zawodu.

   Jednak ta walka różniła się od innych. Z jednej strony, barbarzyńca miał zaczarowany miecz. Z drugiej, czarnoksiężnik znał wielką i straszliwą prawdę.

   Będziemy go nazywali Czarodziejem, bowiem jego imię jest równie trudne do zapamiętania, jak do wymówienia. Jego rodzice wiedzieli, co robią. Ten, kto zna twoje imię, ma nad tobą władzę - lecz by jej użyć, musi je najpierw wymówić.

   Czarodziej był już w średnim wieku, gdy odkrył swoją straszliwą prawdę. Do tego czasu wiele podróżował. Nie robił tego z własnej chęci. Po prostu był potężnym magiem, używał swoich zdolności i lubił mieć przyjaciół.

   Znał zaklęcia, które zmuszały ludzi, by kochali czarnoksiężników. Próbował ich, ale nie podobały mu się efekty uboczne. Tak więc zazwyczaj używał swej mocy, żeby pomagać ludziom tak, by mogli go kochać bez przymusu.

   Stwierdził, że jeśli pozostawał w jednym miejscu przez dziesięć czy piętnaście lat i używał magii tak, jak dyktował mu kaprys, to po pewnym czasie jego moc słabła. Kiedy przenosił się gdzie indziej, odzyskiwał swoje zdolności. Dwukrotnie musiał się przenosić i za każdym razem osiedlał się w nowej krainie, uczył się nowych zwyczajów i zawiązywał nowe przyjaźnie. To samo przydarzyło mu się po raz trzeci i znów przygotował się do przeprowadzki. Jednak coś sprawiło, że zaczął się zastanawiać.

   Dlaczego opuszczała go moc? Przydarzało się to całym narodom. Historia zna wiele przypadków, że ziemie najbardziej obfitujące w siły magiczne zostawały opanowane przez barbarzyńców z mieczami i maczugami. Ta smutna prawda nie wydawała się warta dłuższego namysłu, ale ciekawość Czarodzieja była naprawdę wielka.

   Tak więc pomyślał trochę i rozpoczął pewne eksperymenty. Ostatni z nich polegał na telekinetycznym zawieszeniu w powietrzu metalowego krążka i wprawieniu go w ruch obrotowy. Kiedy tego dokonał, poznał prawdę, której nie mógł zapomnieć.

   Przeprowadził się. W ciągu następnych dziesięcioleci przenosił się raz po raz. Czas zmienił jego charakter, chociaż nie ciało, a jego czary stały się solidniejsze, jakkolwiek mniej ostentacyjne. Odkrył wielką i straszliwą prawdę i trzymał ją w tajemnicy jedynie przez współczucie. Bowiem jego prawda oznaczała kres cywilizacji i nikomu nie mogła przynieść żadnego pożytku.

   Tak przynajmniej sądził. Jednak po blisko pięćdziesięciu latach (jakieś 12 000 lat p.n.e.) doszedł do wniosku, że prędzej czy później każda prawda może się przydać. Zrobił następny dysk i wyrecytował nad nim odpowiednie zaklęcia, tak by (podobnie jak numer telefoniczny wykręcony bez ostatniej cyfry) był gotowy w razie potrzeby.

   Miecz zwał się Glirendree. Liczył sobie kilkaset lat i cieszył się sporą sławą.

   Jeżeli chodzi o barbarzyńcę, jego imię to żaden sekret. Nazywał się Belhap Sattlestone Wirldess ag Miracloat roo Conoson. Jego przyjaciele, których szybko tracił, nazywali go Hap. Był barbarzyńcą jak należy. Cywilizowany człowiek miałby dość oleju w głowie, by nie dotykać Glirendree i nie zadźgałby bez skrupułów śpiącej kobiety. A w taki właśnie sposób Hap wszedł w posiadanie swego miecza. Lub może na odwrót - miecz posiadł barbarzyńcę.

   Czarodziej wyczuł go o wiele wcześniej, niż mógł zobaczyć. Właśnie pracował w jaskini, którą wykuł pod wzgórzem, gdy zadziałało urządzenie alarmowe. Włosy zjeżyły mu się na głowie.

   - Mamy gości - rzekł.

   - Niczego nie słyszę - powiedziała Sharla z pewnym niepokojem w głosie.

   Sharla była dziewczyną z wioski i żyła z Czarodziejem. Tego dnia namówiła go, by ją nauczył paru prostych zaklęć. - Nie czujesz, jak włosy stają ci dęba na głowie? To działa instalacja alarmowa. Niech sprawdzę... Użył sensora przypominającego zawieszoną w powietrzu srebrną obręcz.

   - Będą kłopoty, Sharla. Musisz uciekać.

   - Ale... - zaprotestowała niepewnie, wskazując ręką na stół, przy którym pracowali.

   - Ach, to. Możemy zostawić tak, jak jest. Nie jest niebezpieczny.

   Wykonywali właśnie amulet przeciw miłosnemu urokowi, dość pracochłonny, ale bezpieczny, łagodny i skuteczny w użyciu. Czarodziej wskazał na włócznię światła przeszywającą obręcz sensora.

   - To jest niebezpieczne. Niezwykle silne skupisko mana zbliża się po zachodnim stoku wzgórza. Ty zejdziesz wschodnim stokiem.

   - Mogę w czymś pomóc? Przecież nauczyłeś mnie trochę magii.

   Czarodziej zaśmiał się nerwowo.

   - Przeciw temu? To Glirendree. Spójrz na wielkość, na kolor i kształt. Nie. Zmykaj stąd, i to już. Na wschodnim zboczu masz wolną drogę.

   - Chodź ze mną.

   - Nie mogę. Nie teraz, kiedy Glirendree znów złapał jakiegoś idiotę i szaleje po świecie. Muszę zostać.

   Z jaskini przeszli do rezydencji, w której mieszkali. Wciąż protestując Sharla nałożyła szaty i ruszyła w dół. Czarodziej pospiesznie zgarnął naręcze rekwizytów i wyszedł na zewnątrz.

   Intruz był już w połowie stoku: wielki mężczyzna niosący coś długiego i błyszczącego. Do szczytu wzgórza pozostało mu jeszcze kwadrans drogi. Czarodziej nastawił srebrzystą obręcz i spojrzał przez nią.

   Miecz płonął ogniem wyładowań orana, raniąc oczy igłami białego światła. Zgadza się, Glirendree. Znał inne, równie silne skupiska mana, ale żadne z nic nie było przenośne i nie wyglądało jak miecz.

   Powinien był powiedzieć Sharli, żeby powiadomiła Bractwo. Na tyle znała się na magii. Teraz już za późno. Wokół świetlistej włóczni nic dostrzegł kolorowej otoczki. Brak zielonego obramowania oznaczał, że nie użyto ochronnych zaklęć. Posiadacz miecza nie próbował się zabezpieczyć przed tym, co niósł. Z pewnością intruz nie był czarodziejem i nie miał na tyle rozumu, by poprosić któregoś z nich o pomoc. Czyżby nie zdawał sobie sprawy czym jest Glirendree? Nie, żeby to miało pomóc Czarodziejowi. Ten, kto nosi Glirendree, jest odporny na działanie wszystkich innych sił. A przynajmniej tak mówiono.

   - Sprawdzimy - rzekł do siebie Czarodziej.

   Pogrzebał w stercie swojego wyposażenia i wyjął coś drewnianego, podobnego do organków. Zdmuchnął z przedmiotu kurz, zacisnął w garści i skierował na człowieka. Jednak zawahał się. Czar posłuszeństwa był prosty i bezpieczny, ale miał pewne uboczne skutki. Obniżał inteligencję ofiary.

   - Samoobrona - powiedział do siebie Czarodziej i dmuchnął w organki.

   Barbarzyńca nie zwolnił kroku. Glirendree nawet nie zaświecił mocniej; z taką łatwością wchłonął zaklęcie.

   Za kilka minut przybysz miał się znaleźć na szczycie wzgórza. Czarodziej pospiesznie rzucił proste zaklęcie prognostyczne. Przynajmniej dowie się, kto wygra zbliżającą się walkę. Niestety, nie uformował się żaden obraz. Sceneria nie zmieniła się ani o jotę.

   No tak powiedział Czarodziej. - No tak!

   Sięgnął do swojego stosu czarodziejskich akcesoriów i znalazł metalowy dysk. Pogrzebawszy jeszcze chwilę, wyjął obosieczny nóż, gęsto pokryty inskrypcjami w nieznanym języku i bardzo ostry.

   Na szczycie wzgórza tryskało źródło, dając początek strumieniowi, który przepływał obok domu Czarodzieja. Barbarzyńca stanął nad wodą, opierając się na mieczu. Dyszał ciężko, bo podejście było trudne. Ciało miał potężnie umięśnione i pokryte bliznami. Czarodziejowi wydało się dziwne, że tak młody człowiek zdążył już odnieść tyle ran. Czarodziej obserwował, jak barbarzyńca wchodził na szczyt. Miał ciemnoniebieskie, błyszczące oczy, jak na gust Czarodzieja osadzone o pół cala zbyt blisko siebie.

   - Jestem Hap ! - zawołał przybysz. - Gdzie ona jest ? - Mówisz o Sharli, oczywiście. Tylko co cię to obchodzi'? - Przybyłem, by uwolnić ją z haniebnej niewoli,. starcze. - Hej, hej, hej ! Sharla jest moją żoną.

   Zbył długo wykorzystywałeś ją do swych niecnych i wszetecznych celów.

   - Została ze mną z własnej woli, tępaku !

   - Sądzisz, że w to uwierzę? Taka piękna kobieta jak Sharla miałaby kochać zniedołężniałego starca.

   - Wyglądam na niedołężnego?

   Czarodziej wcale nie wyglądał na starego człowieka. Wydawał się być dwudziestolatkiem, rówieśnikiem Hapa i dorównywał mu wzrostem oraz muskulaturą. Wychodząc z jaskini nie zadał sobie trudu ubierania się. Nie miał blizn tak jak Hap, ale czerwono-zielono-złoty tatuaż na plecach, złożony z zawiłych, splątanych ze sobą linii, układających się w hipnotycznie monotonny wzór pentagramu.

   - Wszyscy w wiosce wiedzą, że jesteś stary - rzekł Hap. - Masz co najmniej dwieście lat.

   - Hap - powiedział Czarodziej. - Belhap coś-tam-coś-tam roo Cononson. Teraz sobie przypominam. Sharla mówiła mi, że zaczepiłeś ją, kiedy ostatnio zeszła ze wzgórza. Powinienem był od razu coś z tym zrobić.

   - Łżesz, starcze. Rzuciłeś urok na Sharlę. Każdy zna siłę czaru posłuszeństwa.

   Nie używam go. Nie lubię ubocznych skutków. Któż chciałby, żeby otaczali go przyjaźni kretyni? - Czarodziej wskazał na Glirendree. - Wiesz, co to jest?

   Hap złowieszczo skinął głową.

   - Powinieneś być rozsądniejszy. Może jeszcze nie jest za późno. Sprawdź, czy możesz go przełożyć do lewej ręki.

   - Już próbowałem. Nie mogę go wypuścić - Hap niecierpliwie machnął w powietrzu sześćdziesięciofuntowym mieczem. - Muszę spać z tym przeklętym żelastwem w dłoni.

   - No tak, więc już za późno.

   - Jednak nie żałuję - rzekł ponuro Hap. - Bo teraz mogę cię zabić. Zbyt długo ta niewinna kobieta była narażona na twe towarzystwo...

   - Wiem, wiem - przerwał mu Czarodziej i nagle przemówił w innym języku. Prawie przez minutę mówił coś szybko i głośno, po czym znów powiedział po rynaldańsku: - Czy odczuwasz jakiś ból ?

   - Nie, wcale - rzekł Hap. Nie poruszył się. Stał z przyszykowanym do ciosu mieczem, przeszywając spojrzeniem przeciwnika. - Żadnej gwałtownej chęci udania się w podróż? Wyrzutów sumienia? Żadnych zmian temperatury ciała? - dociekał Czarodziej, lecz Hap tylko uśmiechał się nieprzyjemnie. - Tak myślałem. No nic, trzeba było chociaż spróbować.

   Błyskawica oślepiającego światła przeszyła powietrze. Meteoryt stopniał do rozmiarów piłki, zanim dotarł do wzgórza. Powinien zakończyć swój lot stykając się z głową Hapa, lecz eksplodował o ułamek sekundy wcześniej. Kiedy opadł kurz, barbarzyńcę otaczał pierścień małych kraterów.

   Hapowi opadła niesymetryczna szczęka. Zamknął rozdziawione usta i ruszył naprzód. Miecz zamruczał cicho. Czarodziej odwrócił się plecami do napastnika. Ten skrzywił się na jego tchórzostwo. Nagle odskoczył parę kroków w tył. Z pleców Czarodzieja zeskoczył cień.

   Tak czarna mogłaby być sylwetka człowieka na oświetlonej słońcem ścianie jaskini. Humanoidalny kształt przypominał postać z nieprzeniknionych mroków po końcu świata.

   Glirendree wydawał się obdarzony własną wolą. Przeciął demona w poprzek i wzdłuż, podczas gdy ten daremnie tłukł o niewidzialną tarczę, do końca próbując dosięgnąć Hapa.

   - Sprytne - wysapał barbarzyńca. - Pentagram na plecach i uwięziony w nim demon.

   - To było sprytne - zgodził się Czarodziej - ale nie przyniosło sukcesu. Noszenie Glirendree zapewnia sukcesy, ale nie jest sprytne. Pytam jeszcze raz: czy wiesz, co to jest?

   - Najpotężniejszy miecz, jaki kiedykolwiek wykuto ! - rzekł Hap podnosząc oręż wysoko nad głowę. Jego prawe ramię było o wiele lepiej umięśnione niż lewe i o kilka cali dłuższe - jakby Glirendree już zaczął działać. - Miecz, który czyni mnie równym każdemu czarodziejowi i to bez pomocy demonów. Żeby go zdobyć, musiałem zabić kobietę, którą kochałem, ale z radością zapłaciłem tę cenę. Kiedy wyślę cię tam, gdzie zasługujesz, Sharla...

   - Napluje ci w oko - przerwał mu Czarodziej. - Wysłuchasz mnie wreszcie? Glirendree jest demonem. Gdybyś miał choć odrobinę rozumu, uciąłbyś sobie rękę w łokciu. Hap wyglądał na zdumionego.

   Chcesz powiedzieć, że w tym metalu jest uwięziony demon?

   - Wbij sobie do głowy, że nie ma żadnego metalu. To nie miecz, ale demon złośliwy i pasożytniczy. Jeżeli się od niego nie uwolnisz, w ciągu roku zestarzejesz się i umrzesz. Czarownik z północy uwięził go w obecnej postaci i podarował jednemu ze swoich bękartów, Jeery'emu Jakośtam. Ten podbił pół kontynentu, zanim zmarł ze starości na polu bitwy. Rok przed moimi narodzinami oddano Glirendree pod opiekę Tęczowej Czarownicy, bo nie było drugiej takiej kobiety, która równie mało interesowałaby się ludźmi, a zwłaszcza mężczyznami.

   - Tak się składa, że to nieprawda.

   - To pewnie sprawka Glirendree. Znów dodał jej wigoru, co? Powinna była się zabezpieczyć.

   - Rok - mruczał do siebie Hap. - Jeden rok. Jednak miecz niecierpliwie poruszał się w jego dłoni.

   To będzie wspaniały rok - rzekł Hap i ruszył naprzód.

   Czarodziej szybko podniósł miedziany dysk.

   - Cztery - powiedział i dysk zawirował w powietrzu. Zanim barbarzyńca przebrnął przez strumień, dysk był już rozmazaną plamą. Czarodziej stanął tak, by krąg znajdował się między nim a Hapem, który nie odważył się dotknąć dysku, wirującego z zawrotną szybkością. Próbował go obejść, ale Czarodziej umknął na drugą stronę. W międzyczasie wyjął coś jeszcze: srebrzysty nóż, gęsto pokryty inskrypcjami.

   - Cokolwiek to jest - rzekł Hap - nie może mi nic zrobić. Żadne czary nie działają na tego, kto nosi Glirendree.

   - Słusznie - rzekł Czarodziej. - Dysk i tak za minutę przestanie się kręcić. Tymczasem chciałbym ci wyjawić tajemnicę, jakiej nigdy nie powierzyłbym przyjacielowi.

   Hap oburącz uniósł miecz nad głowę i spuścił z rozmachem na wirujący dysk. Ostrze zatrzymało się tuż nad krawędzią. - Glirendree cię chroni - powiedział Czarodziej. - Gdybyś teraz uderzył w dysk, odrzuciłoby cię aż do wioski. Słyszysz ten szum?

   Hap słyszał świst rozcinanego powietrza. Odgłos stawał się coraz bardziej przenikliwy.

   - Grasz na czas - powiedział.

   - To prawda. I co z tego? Chyba ci to nie przeszkadza ? Nie. Mówiłeś, że znasz jakąś tajemnicę...? - Z uniesionym mieczem Hap ustawił się tuż przy dysku, który na krawędziach rozżarzył się do czerwoności.

   - Już od dawna chciałem komuś o tym powiedzieć. Od stu pięćdziesięciu lat. Nawet Sharla nic o tym nie wie. Mówiąc to, Czarodziej stał przygotowany do ucieczki, gdyby barbarzyńca rzucił się na niego znienacka.

   - Już wtedy znałem się trochę na magii - niewiele w porównaniu do tego, co wiem dziś, ale robiłem efektowne, widowiskowe sztuczki. Zamki unoszące się w powietrzu. Smoki ze złotymi łuskami. Armie zaklęte w kamień lub rażone błyskawicami, zamiast prostych czarów sprowadzających śmierć.

   Takie numery zużywają wiele mocy, wiesz?

   - Słyszałem coś o podobnych sztuczkach.

   - Robiłem je ciągle: dla siebie, dla przyjaciół, dla królów lub tych, których kochałem. I stwierdziłem, że jeśli osiadam na dłużej w jednym miejscu, to opuszcza mnie moc. I żeby ją odzyskać, musiałem się przenosić gdzie indziej.

   Rozgrzany od tarcia dysk płonął jasnopomarańczowym blaskiem. Już dawno powinien się rozsypać lub stopić. Wiedziałem też, że istnieją martwe miejsca, gdzie czaro dzieje nie odważają się chodzić. Miejsca, gdzie nie działają czary. Zazwyczaj są to pola, wsie lub pastwiska - lecz jeśli się dobrze popatrzy, można znaleźć ruiny dawnych miast, gruzy zamków unoszących się niegdyś w powietrzu i pobielałe kości smoków, podobnych do olbrzymich jaszczurów z minionych epok. Zacząłem się nad tym zastanawiać.

   Hap cofnął się trochę, unikając żaru bijącego od dysku, który płonął teraz białym światłem, jak małe słońce sprowadzone nad ziemię. Czarodziej zniknął za migotliwą poświatą.

   - Zrobiłem dysk podobny do tego i zawiesiłem w powietrzu, żeby się kręcił. To prosty czar kinetyczny - ruch jednostajnie przyspieszony bez górnej granicy szybkości. Wiesz, co to jest mapa ?

   - Co się dzieje z twoim głosem? - zapytał Hap.

   - Mana to nazwa, jaką nadajemy sile stojącej za wszelką magią.

   Głos Czarodzieja stał się słaby i piskliwy. W umyśle Hapa zakiełkowało straszliwe podejrzenie - Czarodziej umknął pozostawiając tylko swój głos! Hap truchtem obiegł dysk, osłaniając oczy przed żarem.

   Po drugiej stronie siedział na ziemi stary człowiek. W zreumatyzowanych, powykręcanych palcach o opuchniętych stawach, trzymał pokryty runami nóż.

   - Odkryłem, że... Ach, tu jesteś ! No, teraz już za późno. Hap podniósł miecz do ciosu i oręż zmienił się nagle w ogromnego, czerwonego demona z rogami i kopytami, trzymającego w zębach rękę Hapa. Demon zaczekał kilka sekund, aż barbarzyńca pojmie, co się dzieje i spróbuje wyrwać dłoń. Wtedy odgryzł barbarzyńcy rękę w przegubie.

   Zaskoczony Hap nawet nie zdążył zareagować, gdy demon wyciągnął ku niemu ramiona. Poczuł szponiaste palce zaciskające się na jego gardle.

   Nagle zobaczył zdziwienie i trwogę pojawiające się na twarzy potwora. Zaciśnięte na jego szyi szpony rozluźniły chwyt.

   Dysk eksplodował. Bez ostrzeżenia zamienił się gwałtownie w płaski obłok metalowych cząsteczek i rozpłynął się w powietrzu. Błysnęło i zagrzmiało, jakby piorun uderzył we wzgórze. Rozszedł się zapach topionego metalu.

   Demon stawał się coraz mniej widzialny jak kameleon wtapiający się w tło. Znikając, wolno upadł na ziemię i skurczył się. Kiedy Hap chciał go trącić czubkiem buta, kopnął tylko proch.

   Dalej ciągnął się pas spalonej ziemi. Źródło przestało tryskać. Skaliste dno potoku szybko wysychało w słońcu. Jaskinia Czarodzieja zawaliła się. Całe wyposażenie jego rezydencji z trzaskiem wpadło do powstałej ogromnej dziury, a sam budynek zniknął bez śladu.

   Hap ścisnął paskudnie okaleczoną rękę i rzekł: - Ale co się właściwie stało ?

   - Mana - odparł Czarodziej, wypluwając komplet poczerniałych zębów. - Mana. Odkryłem, że zasoby siły stojącej za wszelką magią są ograniczone, tak jak woda w zbiorniku. Można ją zużyć.

   Ale... - Rozumiesz, dlaczego trzymałem to w tajemnicy? Pewnego dnia cała mana na świecie zostanie zużyta. Nie będzie mana, nie będzie magii. Wiesz, że Atlantyda jest niestabilna tektonicznie? Kolejni królowie-magowie co pięćdziesiąt lat odnawiają zaklęcia, powstrzymujące ten kontynent przed zapadnięciem się w morze. Co się stanie, kiedy czary przestaną działać? Nie zdążą na czas ewakuować się. Lepiej, żeby o tym nie wiedzieli.

   - Ale... ten dysk ?

   Czarodziej uśmiechnął się bezzębnymi ustami i przesunął dłonią po śnieżnobiałych włosach. Wszystkie wypadły pod dotknięciem palców, zostawiając nagą i poznaczoną plamami czaszkę.

   Starość jest jak alkohol. Aa, dysk ? Mówiłem ci. Prosty czar kinetyczny bez limitu szybkości. Dysk wciąż przyspiesza, dopóki nic zużyje całej mana znajdującej się w pobliżu.

   Hap zrobił krok naprzód. Szok pozbawił go połowy siły. Poruszył się niepewnie, jakby zwiotczały mu mięśnie.

 ...