[ Pobierz całość w formacie PDF ]
RTYKUŁZOTŁ OPUBLIKOWNYWMGZYNIE„NIGDYWICEJ”
NR 8/1998
KRISTALLNACHT - NOC KRYSZTAŁOWA
GRZEGORZ BOGUSZ
NapretreniwiekówdochodiłowEuropiedobrutalnychpogromówżydów,którybyli
dykryminowanipredewytkimewgldunawojąodmiennodetnicnąZjawiko
antyemitymunadobreakoreniłoiwwiadomociEuropejcyków,rowijającina
podatnym gruncie etnocentryzmu. Ocywicie,twierdenietomożebudidkontrowerje,
jednaknieulegawątpliwoci,żewłanienatymkontynencienarodiłiaymijego
odmianyGłównymilaremytemunaitowkiegotałai „polityka rasowa”,której
najitotniejymelementembyłkrajnyantyemitymOpianetutajwydareniadotycą
pogromuŻydówwNocKrytałową9litopada1938roku,któryreultacietanowiłwtp
do Holocaustu.
28padiernika1938rurdnicypolicjiaretowalinatereniecałejRey17tyicy
Żydów,którywceniejpoiadaliobywateltwopolkieprawcątychajdbyłwyoko
potawionywhierarchiinaitowkiejReinhardHeydrich,blikiwpółpracownikHimmlera
HeydrichtworyłoławionywIIIReyurądD- łużbyBepieceotwa,którywywodił
iinnejdobrenanejormacji,amianowicie- przybocznej gwardii Hitlera. Przed SD
potawiono wiele niemiernie ważnych adao, pocąwy od dławienia ruchu
antyaytowkiego,koocącnainwigilacjieregówNDPi,gdieniejednokrotnie
naratałynatrojeopoycyjneOtatecnymcelemHeydrichatałoiprejcieklucowych
poycjiwtrukturachpolicjipolitycnej,copowoliłonaumocnieniewładyhitlerowcóww
oparciuorobudowanyaparatterroruPredamymwybuchemIIwojnywiatowej SD
prektałconowRH-GłównyUrądBepieceotwaRey,któremupodlegałaarówno
policja kryminalna Kripo, jak i polityczna Gestapo. W czasie procesu w Norymberdze z 1946 r.
RTYKUŁZOTŁ OPUBLIKOWNYWMGZYNIE„NIGDYWICEJ”
NR 8/1998
urądD,oboktakichormacji,jakiGetapo,otałunanyaorganiacjpretpcą
Heydrichwławiłirównieżjakoludobójca,gdyżorganiowałmaowąekterminacj
ŻydóworaakcjepreladowanialudnociterenówokupowanychNiepryłomujednak
odpowiediedawebrodniepredtrybunałemwNorymberde,ponieważginąłwwyniku
zamachu w Pradze.
Owego eralnego 28 padiernika 1938 r we wytkich akątkach Niemiec tyiące
aretowanychŻydówaładowanodowagonówkolejowychiwywieionowkierunkugranicy
wchodniejWpobliżutacjiZbąynkaanoimopucidrodkitranportu,anatpnie
kierowadiwtronniewidocnejgranicyPolkąPodwładniHeydrichapróbowali
popdadkopaniemupadająceemceniakobietyitarców,którychpewnacdjuż
nigdyiniepodnioła
WtakiotopoóbHeydrichnarokaHitlera,w3188latpowyjciuIraelitówpodwodą
MojżeaEgiptu,prycyniłidopierwegowhitoriiXXwiekuexoduużydówWród
tejaliprymuowychuchodcównalałinikomunienanyewcnawikiemendel
Grynszpan. Po przybyciudoPolkinapiałonkartkpoctowądoynaprebywającegow
Paryżu,HerelaGrynpana(niemGrünpan)Wyrażającwojegłbokieoburenie,
ojciecopiałmuprebiegwydareoÓw17-latekpotanowiłnawłanąrkpomcid
„krzywdy” wyrądone jego rodinie Wcenym rankiem 7 litopada 1938 r akupił
rewolweripoedłpodambaadniemieckąwceluabiciaambaadorahrHanneavon
WelckaPrypadekchciał,żepotkałgopryiBie,gdytenwracałporannegopaceru
Chłopak,niewiedącjakwyglądapoukiwanyurdnik,apytałgoniewiadomie,gdie
możenaledhrvonWelckaTenakierowałnienajomegodokancelariipryjmującej
intereantówMłodyŻydudałiagdywdrwiachtanąłradcavonRath,Grynpan- bdąc
prekonanym,że to von Welczek - dwukrotniewytreliłdoniegoWwynikuodnieionych
ranvonRathmarłGrynpanprełuchiwanyprerancukąpolicjenał,żedobrodni
popchnłagowiadomodobrutalnejdeportacjiŻydów„Odtegomomentupotanowiłem
zaprotestowadpreciwkotemuiabidpracownikaambaadyniemieckiejChciałempomcid
żydówiwróciduwagwiatanawydareniawNiemcech”Wrecywitocicynokaałi
RTYKUŁZOTŁ OPUBLIKOWNYWMGZYNIE„NIGDYWICEJ”
NR 8/1998
bremiennywkutkach,ponieważhitlerowcywykorytaligojakopretektdoropoccia
nowychpreladowaoŻydówwNiemcech
Dwadnipotrałachwambaadie,9litopada1938rHitlerijegowpółtowaryejakco
rokuobchodiliwMonachiuminieudanegopucu1923rWcaieurocytocigłoabrał
dr Goebbels: „(...) von Rath zostałamordowanyTomordertwoniejetcynemamego
tylkoŻydaGrynpana,lecakcjąktórejżycyłoobiecałeŻydotwoTreba,abyteraco
iwydaryło” łowatetanowiłyygnałdoropocciapogromuŻydów,któryprejdiedo
hitoriipodnawąNocyKrytałowejKritallnacht
W nocy z 9 na 10 listopada na terenie Niemiec hitlerowscy funkcjonariusze SD, SS i Gestapo
acli organiowad antyemickie amieki Wkutek tych wytąpieo nicono 815
klepów,29domówtowarowych,267ynagog,170domówmiekalnychZamordowano
prytym36Żydów,atylużamoodniołociżkieobrażeniaretowano20tyżydów,7
Niemców- aryjcykówi3cudoiemcówPiącogeneieamejnawyNocKrytałowa
wartoprytocydwpomnienianaocnegowiadkatych ajd,ErichaKatnera„Kiedy 10
litopada1938otreciejnadranemwjechałemtakówkąwberliokąTauentienobutron
dobiegłmniebrktłuconegokłaHałabyłtakijakbyprewracanotuinywypełnionych
kłemwagonówWyjrałemtakówkiiobacyłem,polewejipoprawej,prycopiątym
mniejwicejdomu,mżcyn,którychkażdybiorącpotżnyamachdługimtalowym
prtemrobijałoknowytawoweLedworobiłwojejednąwitryną,miarowymkrokiem
edłdonatpnegoklepuinienadużywającenergiiabierałiakolejną,całąjece
yb”10litopadaulicemiatniemieckichotałycałkowiciepokrytedrobnymiodłamkami
kławitrynowego,produkowanegowEuropiejedynieprepremyłklarkiwBelgiiW
ciągualedwiejednejnocybojówkarenaitowcywytłuklitylekła,ileodpowiadało
półrocnejprodukcjibelgijkichakładów- tądteżpochodinawaKritallnacht
Propaganda III Rey predtawiała te tragicne darenia jako żywiołowy protet
połeceotwa preciw dokonanemu pre Żyda emigranta amachowi na życie
hitlerowkiegourdnikavonRathaJednaktaludoważywiołowodwyglądałacałkiem
RTYKUŁZOTŁ OPUBLIKOWNYWMGZYNIE„NIGDYWICEJ”
NR 8/1998
inacej,wwietleintrukcjiprełanychurdomGetapopreMiillera„Wnajbliżym
caiewcałychNiemcechbdąmiałymiejcewytąpieniapreciwŻydom,awłacaich
synagogom”WielucywilnychcłonkówNDPakocyłakt,żeniebyłytopontanicne
demontracjeludnocilokalnej,lecmiternieprygotowanaakcja,którejaigiiła
uderzenia prełaichnajmieleocekiwaniaWródnichnalałitakżeJuliutreicher,
nazywany „pierwym Żydożercą Frankonii” - redaktor rasistowskiego tygodnika "Der
tiirmer", w którym można było precytad „Ktokolwiek cyni to, co cyni Żyd, jet
szubrawcem,pretpcą,ktoapowtaracoażydemlubchcegonaladowad,aługuje
natakiamloagładimierd”treicher,podobniejakiinniaktywicipartyjni,był
prekonany o miyjnym powołaniu Hitlera do agłady Żydów, w myl dania
wypowiedzianego przez fuhrera: „PreciąłemropieożydotwatakjakiinnePryłod
odpłacinami atowiecytąwdicnocią”
JednakNocKrytałowanietałaidlahitlerowcówkoocowymrowiąaniemkwetii
żydowkiej,awrcpreciwnie- miałaotworyd nowyrodiałpreladowaoDlatego12
litopada1938rwnatptwieKritallnachtdołodowołaniakonerencjipoprowadonej
pre Goeringa, w której ucetnicyli cołowi diałace hitlerowcy Goering wytąpił
wówcaprojektemakładającymwprowadzenie „radykalnej polityki rasowej” wobec
Żydów, który mieli otad całkowicie wyalienowani e połeceotwa niemieckiego
Pierwympunktemdykujitałyiwniokipocególnychpołecnocilokalnych,które
domagały i robiórki palonych ynagog, a na ich miejce budowania parkingów
amochodowych lub budynków miekalnych Ropatrywano również projekt, który
wprowadiłbyraitowkieograniceniawmiejcachużytecnocipublicnejChodiłotu
predewytkimoakawtpudokin,teatrówikabaretów,atakżeowydielenie
specjalnych miejsc „tylkodlaŻydów” wparkachmiejkich,toaletach,pitalachirodkach
komunikacjiPlanowanojednocenietworenieoddielnychkółdlażydowkichdieci
Goering,jakoagorałyantyemita,roważaniawtejkwetiidoprowadałdoitnego
aburdu, mówiąc „Tak wic wydielimy Żydom do dypoycji okreloną cd lau i
potaramyioto,byróżnetakiewierta,któreącholerniepodobnedoŻydów- takiło
naprykładewymgarbatymnoem- teżitamuadowiły”Poruonowewłaciwy
RTYKUŁZOTŁ OPUBLIKOWNYWMGZYNIE„NIGDYWICEJ”
NR 8/1998
obiepoóbapektekonomicnyKriiallnacht- Heydrich: „szkody materialne i towarowe
acujeinakilkaetmilionówmarek”. Goring: „Wolałbym,żebycieabilidwutuŻydów
niżpowodowalitratywtakiejwyokoci.”
Prawdopodobnienatejwłaniekonerencjiporapierwyaproponowanoodiolowanie
Żydówwgettachlubnawetwoddielnychmiatach,atakżeubranieichwjednakowytrój
naytągwiadąDawidaDo1939rwikodprojektównieotałaurecywistniona,
Predewytkimdlatego,żeichrealiacjawymagaławyokichnakładówinanowych,
którychniemożnabyłowyłożydwoblicunadchodącegokonliktubrojnegoNienacyto
jednak,żeŻydinagleotalipootawieniamymobie,adykryminacja wobec nich
pretałaitniedNaicimogliobiepowolidnaopieałodwgldemwprowadenia
radykalnejpolitykiraowej,gdyżnieuchronnykonlikttwarałmożliwod„ostatecznego
rowiąania kwetii żydowkiej” W tym tadium rowoju Noc Krytałowa była tylko
ygnałem nadciągającej apokalipy Żydów, którą hitlerowcy chcieli realiowad pre
Holocaust.
wiadectwotychdążeodałorgan"DachwareKorp"24litopada1938r- ten sam,
któryukułhało„wiatgermaokitowiatbeŻydów” - piącwtakipoóbonatptwach
Kristallnacht: „WreultacienatąpidwinnootatecneiupełnelikwidowanieŻydotwaw
Niemcech,jegocałkowitaagłada”.
Od 1988 roku rocnica Nocy Krytałowej - 9 listopada - obchodzona jest jako
MidynarodowyDieoWalkiFaymemintyemitymem
[ Pobierz całość w formacie PDF ]